Co do zasady, pożyczki prywatne (tj. udzielane pożyczkobiorcy przez osobę, która nie prowadzi działalności gospodarczej, związanej z udzielaniem pożyczek) są opodatkowane przy pomocy stawki PCC, wynoszącej 0,5% od wartości umowy. Jednakże sposób opodatkowania pożyczek zawartych z płatnikiem VAT budzi wątpliwości przedstawicieli Krajowej Izby Skarbowej. Kiedy pożyczka podlega VAT? W naszym najnowszym wpisie postaramy się znaleźć odpowiedź na to pytanie.
Czy i kiedy pożyczka podlega VAT?
Jak podaje portal KPMG, międzynarodowej organizacji niezależnych firm, specjalizujących się w usługach audytorsko-doradczych, 30 kwietnia 2021 r. została ogłoszona indywidualna interpretacja podatkowa, dotycząca umów, w których jedna ze stron jest jednocześnie płatnikami VAT. Jak potwierdził dyrektor KIS, „Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy”.
Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, określająca opodatkowanie umów prywatnych, przestaje mieć zastosowanie w sytuacji, gdy pożyczkodawca lub pożyczkobiorca jest jednocześnie płatnikiem VAT. Ustawę o PCC zastępują wówczas przepisy z ustawy o podatku od towarów i usług.
Warto podkreślić, że uznanie udzielenia pożyczki za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT jest dla podatnika korzystniejsze. Art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT głosi, że pożyczki są przedmiotowo zwolnione z opodatkowania – zawiązanie tego typu umowy nie wiąże się z koniecznością uiszczenia podatku PCC lub VAT. Pożyczkodawca staje się zwolniony z podatku VAT, a pożyczkobiorca nie musi opłacać 2% stawki PCC.
Kiedy pożyczka podlega VAT? Czy częstotliwość umów ma znaczenie?
Taka interpretacja budzi wątpliwości szczególnie tych pożyczkodawców, u których działalność pożyczkowa nie stanowi fundamentalnego obszaru działalności firmy i ma miejsce stosunkowo sporadycznie (incydentalnie). Kwestia opodatkowania pojawiających się rzadko umów pożyczkowych stała się punktem spornym wielu przeprowadzonych przez organy interpretacji.
Ogłoszona w 2021 r. interpretacja podatkowa potwierdziła dotychczasowe stanowisko organów podatkowych. Zgodnie z opublikowanymi opiniami ani sporadyczny charakter pożyczek, ani brak informacji o świadczeniu usług finansowym w KRS, nie ogranicza możliwości opodatkowania pożyczek przy pomocy podatku VAT. Fiskus stoi na stanowisku, że nawet jednorazowa pożyczka zalicza się do płaszczyzny zawodowej spółki, nawet jeśli nie należą one do jej zakresu przedmiotowego.
Kiedy pożyczka podlega VAT – poznaj opinie sądów
Orzecznictwo sądów nie pokrywa się ze stanowiskiem instytucji podatkowych – zdaniem sądów, sam status podatnika VAT nie jest wystarczającą przesłanką, aby uznać, że pożyczka podlega opodatkowaniu VAT. Oznacza to, że sporadyczne udzielanie pożyczek przez płatnika VAT wciąż budzi wiele niejasności. Rozbieżność opinii pomiędzy sądami a organami podatkowymi jest korzystne do podatników, którzy zyskują możliwość obrony dotychczas przyjmowanego stanowiska.
WRÓĆ