W wielu krajowych mediach trwa obecnie ożywiona dyskusja na temat przyszłej podwyżki stóp procentowych, które z powodu epidemii koronawirusa zostały obniżone do najniższych poziomów w historii. Kto zyska, a kto straci na podwyżce stóp przez Radę Polityki Pieniężnej? Jak przyjęte w Polsce wartości mają się do stawek panujących na całym świecie? Zapoznaj się z poniższym artykułem i poznaj najważniejsze informacje, związane z tym zagadnieniem.
Stopy procentowe w Polsce – jak wpływają na nasze finanse?
Zgodnie z definicją NBP „stopa procentowa wskazuje, ile zapłacimy za kredyt lub zarobimy na oszczędnościach. W szczególności jest to koszt, który musi ponieść kontrahent, jeśli chce uzyskać dostęp do płynności/pieniądza (kapitału).” Niskie wartości stóp procentowych sprzyjają pobudzaniu gospodarki poprzez konsumpcję oraz podejmowanie kredytów. Wysokie stopy procentowe mają zachęcić ludzi do oszczędzania, ograniczając przyrost inflacji.
Niskie stopy procentowe to najlepszy sojusznik kredytobiorców, gdyż obniżają wysokość odsetek w miesięcznych ratach, zmniejszając koszty dodatkowe względem banków. Jednakże, negatywnie wpływają one na środki ulokowane na lokatach oszczędnościowych – zgromadzone tam pieniądze tracą na wartości pod wpływem inflacji.
Pieniądze odłożone na lokacie pracują najwydajniej w przypadku wysokich stóp procentowych. Jednakże, zbyt drogie kredyty stanowią poważny hamulec inwestycyjny, negatywnie wpływają również na domowy budżet osób z np. kredytem hipotecznym. Podniesienie stóp procentowych może podnieść wysokość miesięcznej raty od kilkudziesięciu do nawet kilku tysięcy złotych.
Stopy procentowe – Polska względem reszty świata
Od 29 maja 2020 r. stopa referencyjna NBP wynosi 0,10% – wartość ta jest najniższa w historii Polski. Część ekonomistów głosi, że czynnik ten jest głównym winowajcą wysokiej inflacji, która w lipcu 2021 r. osiągnęła wartość 5% rok do roku. Inni eksperci wskazują, że wartość inflacji ma charakter przejściowy i wynika on m.in. z zawirowań na rynku paliw i energii. Eksperci, którzy nie wiążą wzrostu inflacji z niskimi stopami NBP, wskazują przede wszystkim na przykłady innych europejskich (i nie tylko) gospodarek.
Gdzie wzrosły stopy procentowe?
W ostatnim czasie niewiele państw zdecydowało się na podniesienie stóp procentowych. Do tego nielicznego grona należą m.in. Czechy (z 0,25% na 0,5%), Szwecja (-0,25% na 0,0%) oraz Węgry z (0,9% na 1,2%). Ostatnim ruchem zdecydowanej większości krajów na świecie była dalsza obniżka stóp. Warto pamiętać również, że na tle wielu gospodarek, polskie 0,1% nie jest bynajmniej wartością najniższą.
Ujemne stopy procentowe? To możliwe
Wśród światowych gospodarek bez trudu możemy również wymienić państwa, których stopy procentowe przyjęły wartość ujemną lub zerową. Należą do nich Stany Zjednoczone (-0,48%), Japonia (-0,10%) i cała strefa Euro (0,0%). Należy mieć na uwadze, że choć decyzje NBP mają z pewnością duży wpływ na decyzje zakupowe Polaków, nie są jedynym czynnikiem wywołującym inflację.
Wśród głosów krytycznych można napotkać również na opinie wiążące inflację z czynnikami politycznymi, związanymi z obciążeniami podatkowymi i polityką socjalną czy kondycją złotego. Problemy finansowe rzadko mają swoje źródło w jednym czynniku, stanowiąc wypadkową aspektów z kraju i ze świata.
WRÓĆ